Inhoudsopgave
- 1 Welke bescherming biedt ozon in de stratosfeer?
- 2 Hoe wordt ozon gevormd in de stratosfeer?
- 3 Hoe kan de ozonlaag herstellen?
- 4 Wat is het Montreal Protocol waar en wanneer vond het plaats?
- 5 Hoe ontstaat de ozonlaag?
- 6 Welke stoffen tasten de ozonlaag aan?
- 7 Welke stoffen worden beschreven in het protocol van Montréal?
- 8 Hoe komt het dat de ozonlaag beschadigd raakt?
- 9 Hoe wordt ozon in de ozonlaag aangemaakt?
Welke bescherming biedt ozon in de stratosfeer?
De ozonlaag beschermt het leven op aarde tegen schadelijk ultraviolet (UV) zonlicht. Sinds het begin van de jaren ’80 is de ozonlaag dunner geworden als gevolg van de uitstoot van ozonlaag afbrekende stoffen zoals chloorfluorkoolstoffen (cfk’s).
Hoe wordt ozon gevormd in de stratosfeer?
Ozon in de stratosfeer wordt van nature gevormd in chemische reacties waarbij zuurstofmoleculen, die samen 21% van de atmosfeer vormen, en ultraviolet zonlicht betrokken zijn. In de eerste stap breekt de absorptie van zonlicht een zuurstofmolecuul (O2) op in twee losse zuurstofatomen (2 O) (zie Figuur V2-1).
Hoe kan de ozonlaag herstellen?
De ozonlaag is bezig zich te herstellen blijkt uit internationaal onderzoek. Dat is te danken aan maatregelen tegen de uitstoot van ozonafbrekende stoffen. De ozonlaag die de aarde beschermt tegen schadelijke ultraviolette UV-straling, is dunner geworden door het gebruik van cfk’s.
Wat zijn CFK’s en waar kom je ze tegen?
CFK’s (chloorfluorkoolwaterstoffen) zijn kunstmatige stoffen, die bestaan uit chloor (Cl), fluor (F) en koolstof (C). CFK’s zijn bekend geworden als de drijfgassen in spuitbussen die de ozonlaag aantasten. Ook kunnen ze voorkomen in koelkasten.
Hoe is het ozongat ontstaan?
Het ozongat ontstaat in september, als de winter op de Zuidpool ten einde loopt, en verdwijnt weer begin december. In het ozongat is zeker de helft van de ozon uit de ozonlaag afgebroken door menselijke invloeden, voornamelijk tussen de 10 en 40 kilometer hoogte.
Die “ozonlaag” (in werkelijkheid is het ozon hierin erg verdund) absorbeert het grootste deel van de ultraviolette zonnestralen (zo’n 97 %), die gevaarlijk zijn voor levende organismen, en ze speelt dus een beschermende rol voor alle levende wezens.
Wat is het Montreal Protocol waar en wanneer vond het plaats?
Montrealprotocol
Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer | |
---|---|
Onderwerp | bescherming van de ozonlaag |
Rechtsgebied | wereldwijd |
Ondertekend | 16 september 1987 in Montreal (Canada) |
In werking getreden | 1 januari 1989 |
Hoe ontstaat de ozonlaag?
Ozonmoleculen kunnen op hun beurt gesplitst worden door uv-straling, zodat er opnieuw gewone zuurstof (O2) en vrije zuurstofatomen (O) ontstaan. Ozon wordt dus voortdurend gevormd en afgebroken door de uv-straling van de zon.
Welke stoffen tasten de ozonlaag aan?
Oorzaken van de aantasting van de ozonlaag Chloor-, broom- en stikstofverbindingen hebben een negatieve invloed op de concentratie van ozon in de stratosfeer. CFK’s, halonen, HCFK’s en methylbromide zijn de voornaamste menselijke bronnen van chloor en broom in de stratosfeer.
Waarom wordt ozon in de stratosfeer als positief en in de troposfeer als negatief beschouwd?
Ozon in de stratosfeer absorbeert een groot deel van de biologisch schadelijke ultraviolette straling van de zon. Blootstelling van de mens aan ultraviolette straling verhoogt het risico op huidkanker, staar, en een onderdrukt immuunsysteem.
Hoe breekt ozon af?
Ozon wordt afgebroken onder invloed van parelmoerwolken, zonlicht en het chloor uit de cfk’s. Deze combinatie komt vooral voor aan het einde van de poolnacht in de ozonlaag boven het Zuidpool- gebied en, in mindere mate, het Noordpoolgebied.
Welke stoffen worden beschreven in het protocol van Montréal?
De beheerste stoffen staan vermeld in bijlagen: A (chloorfluorkoolwaterstoffen — CFK’s, halonen), B (andere volledig gehalogeneerde CFK’s, tetrachloorkoolstof, methylchloroform), C (chloorfluorkoolwaterstoffen — HCFK’s, broomfluorkoolwaterstoffen — HBFK’s en broomchloormethaan), E (methylbromide) en F (HFK’s).
Hoe komt het dat de ozonlaag beschadigd raakt?
De ozonlaag was aangetast door de gassen die wij vanuit spuitbussen zo de lucht in spoten, maar die ook in koelkasten voorkwamen. Het gaat vooral om chloorfluorkoolstofverbindingen, ook wel cfk’s genoemd. Deze komen in de ozonlaag terecht, waar ze schade aanrichten door de ozonmoleculen afbreken.
Hoe wordt ozon in de ozonlaag aangemaakt?
Ozon wordt in de hele atmosfeer gevormd in chemische processen die zonlicht nodig hebben. Ozon in de stratosfeer wordt van nature gevormd in chemische reacties waarbij zuurstofmoleculen, die samen 21% van de atmosfeer vormen, en ultraviolet zonlicht betrokken zijn.
Waar is de ozonlaag van gemaakt?
Met de ozonlaag bedoelen we de laag in de atmosfeer die uit ozon bestaat en de aarde als een schild beschermt tegen de gevaarlijke ultraviolette straling van de zon.
Waar is het gat in de ozon laag?
Het ozongat is een plek in de ozonlaag waar de ozonconcentratie veel lager dan gemiddeld is. Dit gat ontstaat in het voorjaar (omstreeks september) vooral boven de Zuidpool.